MODUL PANGAJARAN 3
Standar
Kompetensi : Mampu
mengungkapkan pikiran, perasaan, dan keinginan secara
lisan dalam menyampaikan pengumuman, menceritakan
pengalaman, menceritakan
tokoh, menyampaikan bahasan,
berbicara melalui telepon, dan bercapak- cakap dengan teman
sekelas.
Kompetensi
Dasar : 7.2.4 Menceritakan Tokoh
Idola
Indikator : 1 Dapat memilih tokoh
idola dengan pertimbangan yang baik.
2. Dapat menjelaskan kelebihan-kelebihan atau
kepunjulan tokoh idola
3. Dapat menjelaskan makna kelebihan atau
keunggulan itu bagi orang lain.
4. Dapat menceritakan dan menerima
kelemahan-kelemahan tokoh idola.
Materi Ajar :
Nyaritakeun Tokoh Idola
a. Tujuan Pangajaran
Sabada réngsé neuleuman ieu modul hidep dipiharep
bisa nulis biografi tur nyaritakeun tokoh idola, nu ngawengku;
-
Bisa milih tokoh
kalawan kriteria anu merenah
-
Bisa ngararancang
tulisan dina wangun rangkay karangan
-
Bisa nuduhkeun
pentingna tokoh anu ditulis dina kahirupan hiji tokoh
-
Bisa milih-milih
kajadian-kajadian penting
-
bisa nyaritakeun
riwayat hidup tokoh idolana kalawan ngaguluyur
b.
Pedaran Materi
1) Pedaran Nulis Biografi
Biografi
téh tulisan atawa lalakon kahirupan pribadi hiji jelema. Biasana mah anus ok
dijieun biografina téh tokoh dina salasahiji widang, jalma anu kawilang gedé
jasana, jalma anu kakoncara, tokoh anu jadi publik figur jeung anu dipiharep jadi tuladan keur balarea.
Aya
biografi, aya oge anu disebut otobiografi. Bédana, biografi mah riwayat hidup
anu ditulis kubatur, ari otobiografi mah riwayat hirup anu ditulis ku sorangan.
(1) Conto Biografi:
Minangka contona, titénan sing gemet biografi anu judulna Déwi Sartika di handap!
 |
DéwiSartika
(Bandung,
4 Désémber 1884 -Tasikmalaya, 11 Séptémber 1947)
Babad salira
Déwi Sartika lahir ti kulawarga ménak Sunda, Nyi Radén Rajapermas jeung Radén
Somanagara. Najan ngarempak adat kabaheulaan, ramana keukeuh nyakolakeun Déwi
Sartika, malah ka sakola Walanda pisan. Sapupus ramana, Déwi Sartika dirorok ku
uwana (lanceuk ibuna), nu jeneng patih di Cicaléngka. Ti uwama anjeunna meunang
atikan kasundaan, sedengkeun wawasan kabudayaan Kulon beunang pangwuruk istri
Asistén Résidén.
Bakat pangatik
Ti leuleutik, Déwi Sartika geus némbongkeun bakat pangatik jeung kakeyeng kana
kamajuan. Bari ulin di pipir gedong kapatihan, anjeunna sok sasakolaan, ngajar
baca tulis, malah ngajarkeun basa Walanda, ka barudak anak babu, juru masak,
jongos, kusir, jeung pangebon kapatihan. Minangka borna, nyaéta papan bilik
kandang karéta, nulis maké areng, sabakna sesemplékan kenténg.
Harita téh ukur Déwi Sartika kakara sapuluh taunan, Cicaléngka geunjleung
alatan barudak badéga kapatihan barisaeun baca tulis jeung sababaraha kecap
basa Walanda. Geunjleung, sabab jaman harita mah teu loba anak cacah boga
kabisa kitu, komo beunang ngajar budak awéwé.
Mangkat rumaja
Nalika geus rumaja, Déwi Sartika mulang deui ka ibuna di Bandung. Jiwana
anu beuki sawawa, terus ngagiring anjeunna kana ngawujudkeun angen-angenna. Hal
ieu karojong ku watek pamanna, Bupati Martanagara, pamanna pituin, nu mémang
boga kereteg nu sarua. Ngan, pamanna teu kitu baé bisa ngawujudkeun kahayang
alona, sabab adat jaman harita nganggap awéwé teu perlu sakola, cukup ku bisa
migawé naon rupa nu bisa pikeun ngawulaan salaki.
Tina ku sumanget jeung keyengna, tungtungna Déwi Sartika bisa ngayakinkeun
pamanna, sangkan diwidian ngadegkeun sakola istri.
Nikah
Taun 1906, Déwi Sartika nikah ka Radén Agah Suriawinata, saurang nonoman nu
sapikir sahaluan, sajiwa sacita-cita, guru di Sakola Karang Pamulang, nu harita
jadi Sakola Latihan Guru.
Ngadegkeun sakola
Tanggal 16 Januari 1904, Déwi Sartika muka Sakola Istri munggaran
sa-Indonésia. Murid-muridna angkatan munggaran aya 20 urang, migunakeun
rohangan pandopo kabupatén Bandung.
Sataun ti harita, 1905, sakolana nambahan kelas. Kukituna merlukeun pindah ka Ciguriang. Lulusanana
mimiti kaluar taun 1909, ngabuktikeun ka bangsa urang yén awéwé taya bédana
jeung lalaki, bisa nampa pangajaran modél Kulon. Taun 1910, sakolana diropéa
migunakeun harta banda pribadina sahingga bisa nyumponan sarat-sarat sakolaan
formal.
Taun-taun salajengna di sawatara Tatar Sunda mitembeyan jlug-jleg sakola istri,
utamana dikokolakeun ku sababaraha istri Sunda nu saangen-angen jeung Déwi
Sartika. Taun 1912 geus aya salapan Sakola Istri di kota-kota kabupatén
(satengahna ti julmah kota kabupatén sa-Pasundan). Dina umur anu kasapuluh,
taun 1914, ngaran sakolana diganti jadi Sakola Kautamaan Istri. Kota-kota
kabupatén Tatar Sunda nu can boga Sakola Kautamaan Istri kari tilu/opat deui.
Malah meuntas heula ka Bukittinggi, Sakola Kautamaan Istri diadegkeun ku Encik
Rama Saléh. Tatar Sunda kakara lengkep miboga Sakola Kautamaan Istri di unggal
kota kabupatén dina taun 1920, katambah ku sababaraha nu ngadeg di kota
kawadanaan.
Bulan Séptémber 1929, Déwi Sartika nyieun pangéling-ngéling sakolana nu geus
ngadeg salila 25 taun, sarta sakolana ganti ngaran jadi “Sakola Radén Déwi”.
Kana giatna dina ngamajukeun rahayat, utamana kaom istri, Déwi Sartika diganjar
bintang jasa ku pamaréntah Hindia-Walanda.
dicandak ti Wikipédia, énsiklopédi bébas
a.
Rangkuman
Biografi téh tulisan atawa lalakon kahirupan
pribadi hiji jelema. Hidep oge sabenerna bisa nyusun biografi, Rek biografi
sorangan, rek dulur atawa babaturan. Biografi nu ditulis ku sorangan, disebutna
otobiografi. Cara nulisna mah bisa basajan. Ku kituna, lengkah mungaran samemeh
tret nulis biografi téh nya eta nangtukeun heula jalmana anu rék ditulis
biografina. Pilihan hidep tangtu bae kudu diwuwuhan ku alesan-alesan anu logis.
Henteu cukup ku pédah resep atawa deukeut. Lengkah saterusna, hidep kudu
ngumpulkeun bahan-bahan pikeun nulis biografi téa. Carana bisa maca tina buku
atawa sumber tinulis séjéna, bisa oge ngaliwatan wawancara, boh jeung si
tokohna langsung, boh jeung jalma-jalma anu deukeut tur wanoh ka éta tokoh. Anu
leuwih alus mah maca ongkoh, wawancara ogé.
Sabada datana ngumpul, kari milah-milah jeung
milah-milah data, mana anu pantes dipidangkeun dina biografi jeung mana anu
henteu, mana anu kudu diheulakeun jeung mana anu kudu dipandeurikeun. Tidinya
kakara bae asup kana tahapan ngararancang tulisan biografi. Diantarana nyieun
rangkay karanganana, anu dimekarkeun deui jadi tulisan biografi anu gembleng.
b.
Tugas
(1)
Nulis Biografi
Sabada maca
pedaran jeung conto biografi di luhur, pek tuliskeun Biografi salasahiji tokoh
idola hidep sewang sewangan.
Sangkan jadi
hiji tulisan biografi anu hade, samemeh nulis perhatikeun ieu katangtuan
di handap!
-
Bisa milih tokoh
kalawan criteria anu merenah
-
Bisa ngararancang
tulisan dina wangun rangkay karangan
-
Bisa nuduhkeun
pentingna tokoh anu ditulis
-
Bisa nuduhkeun
pentingna tokoh anu ditulis dina kahirupan hiji tokoh
(2) Nyaritakeun Tokoh Idola
Sabada
rengse nulis biografi salashiji tokoh idola, pek caritakeun di harepeun kelas
kalawan ngaguluyur.
c. Test Formatif
-
Closed test (5
soal)
-
Pilihan Ganda (10
soal)
-
Ngajodokeun (5
soal)
-
Jawaban singket
(5 soal)
-
Ngadamel
paragraph (1 paragraf)
d. Konci Jawaban
Closed
test
(1) Tingali
paragraph ka 1 wacana biografi Dewi Sartika
(2) Tingali
paragraph ka 2 wacana biografi Dewi Sartika
(3) Tingali paragraph ka 3 wacana biografi Dewi
Sartika
(4) Tingali paragraph ka 4 wacana biografi Dewi
Sartika
(5) Tingali paragraph ka 5 wacana biografi Dewi
Sartika
Pilihan
Ganda
1. Gumantung siswa
2. Gumantung siswa
3. Gumantung siswa
4. Gumantung siswa
5. Paragraph ka 1 wacana biografi Dewi Sartika
e. Lembar Kerja
Lengkepan
kalimah di handap kalawan bener!
Déwi Sartika lahir (1)…….kulawarga
ménak Sunda, Nyi Radén Rajapermas (2)…….. Radén Somanagara. Najan ngarempak
adat kabaheulaan, ramana keukeuh nyakolakeun Déwi Sartika, malah (3)……sakola
Walanda pisan. Sapupus ramana, Déwi Sartika dirorok ku uwana (lanceuk ibuna),
nu jeneng patih (4)……Cicaléngka. (5)….. uwama anjeunna meunang atikan
kasundaan, sedengkeun wawasan kabudayaan Kulon beunang pangwuruk istri Asistén
Résidén.
Cakra (x) A,B,C,D, atawa E dina jawaban anu
bener!
1. Cara nulis
biografi mah umumna ngagunakeun gaya nyarita….
a. Jalma kahiji d. Jalma rea
b. Jalma kadua e. jalma sejen
c. Jalma katilu
2.
Beda jeung otobiografi, anu biasana
ngangunakeun gaya nyarita….
a.
Jalma kahiji d.
jalma rea
b.
Jalma kadua e. jalma sejen
c.
Jalma katilu
3.
Dewi sartika teh pituin urang…
a.
Bandung d.
Tasikmalaya
b.
Subang e.
Sumedang
c.
Ciamis
4.
Déwi Sartika dirorok ku uwana (lanceuk ibuna), nu jeneng patih di Cicaléngka.
Kecap dirorok dina kalimah di luhur maksudna….
a. Dibawa d. Dipiceun
b. Diurus e.
a,b,c, jeung d salah
c. Disakolakeun
5. Dewi Sartika
diaku salaku Pahlawan Nasional ku Pamaréntah RI taun…
a. 1966 d.
1967
b. 1968
e.
1969
c. 1970
|
